Αρχαία Έδεσσα

Η οχυρωμένη πόλη των ελληνιστικών, ρωμαϊκών και παλαιοχριστιανικών χρόνων περιελάμβανε τμήμα της ακρόπολης, όπου τοποθετείται τμήμα της μεταγενέστερης βυζαντινής συνοικίας του Βαροσίου, και την περιοχή της κάτω πόλης, η οποία είναι γνωστή ως θέση Λόγγος.

Οι ανασκαφές έχουν φέρει στο φως ένα τμήμα της κάτω πόλης, καθώς και μεγάλο μέρος του τείχους με τις διάφορες πύλες του, από τις οποίες αρκετά καλά διατηρούνται η βόρεια, η νότια και η ανατολική. Εντός της πόλης διασώζεται ένα κεντρικός δρόμος που ξεκινούσε από τη νότια πύλη και περιστοιχιζόταν από στοές με κίονες που τοποθετήθηκαν εκεί σε μεταγενέστερη φάση, καθώς ανήκαν σε παλαιότερα κτίρια. Ένας από αυτούς φέρει απελευθερωτικές επιγραφές δούλων στην εδεσσαϊκή θεά Μα.
Εκατέρωθεν του κεντρικού δρόμου σώζονται λείψανα κτιρίων που ανήκουν κυρίως στην ύστερη φάση της ζωής της πόλης, την παλαιοχριστιανική, και λειτουργούσαν ως καταστήματα διαφόρων ειδών, αποθηκευτικοί χώροι, στρατιωτικές εγκαταστάσεις και κατοικίες. Ανατολικά και δυτικά του κεντρικού δρόμου υπάρχουν πάροδοι που οδηγούσαν σε άλλα σημεία της πόλης. Έξω από τα τείχη της πόλης σώζονται τα νεκροταφεία της με ευρήματα από τα αρχαϊκά έως τα παλαιοχριστιανικά χρόνια, ενώ ακριβώς έξω από το βόρειο σκέλος των τειχών σώζονται τα λείψανα μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής.

Κείμενο: Αλεξάνδρα Ζαμπίτη - Δρ Αρχαιολόγος

Τοπογραφικό σχέδιο της Έδεσσας και της ευρύτερης περιοχής
Κάτω Πόλη αρχαίας Έδεσσας (γενική άποψη ανασκαμμένου τμήματος)
Κίονας με εγχάρακτες απελευθερωτικές επιγραφές δούλων από το ιερό της εδεσσαϊκής θεάς Μας.
Επιτύμβιο ανάγλυφο χοίρου, ο οποίος έπεσε θύμα τροχαίου ατυχήματος στην Εγνατία.
Όπλα (α), χρυσό περίαπτο (β) και αγγεία (γ) από τάφους του κλασικού νεκροταφείου, νότια της αρχαίας Έδεσσας